DORADZTWO ZAWODOWE

 

Wybór zawodu to bardzo ważna decyzja w szczególności w odniesieniu do ucznia z niepełnosprawnością. Uczniowie z niepełnosprawnością mają zwykle, choć w różnym stopniu i zakresie, ograniczoną zdolność do pracy na skutek obniżenia sprawności  intelektualnej i funkcjonalnej organizmu, co oznacza, że trudniej im samodzielnie ocenić swoje możliwości zawodowe i pozycję na rynku pracy. Podjęcie niewłaściwej lub przypadkowej decyzji zawodowej ma dla takich osób daleko poważniejsze konsekwencje niż dla pełnosprawnych (narażenie na zbędny wysiłek związany z uzyskaniem kwalifikacji zawodowych, który następnie nie owocuje możliwością podjęcia pracy może prowadzić do rezygnacji z dalszej rehabilitacji zawodowej i aktywności zawodowej). Doradztwo zawodowe w SOSW w Wyszkowie to proces, który rozpoczyna się w okresie wczesnoszkolnym i jest kontynuowany na kolejnych etapach edukacyjnych jako spójny system zaplanowanych i systematycznych działań  mających na celu wsparcie dzieci, uczniów w procesie rozpoznawania zainteresowań  i predyspozycji zawodowych oraz w wyborze kolejnego etapu kształcenia i zawodu.   Całość zaplanowanych działań obejmuje zadania, które maja na celu wspieranie dzieci, uczniów i ich rodziców w procesie podejmowania samodzielnych i odpowiedzialnych wyborów edukacyjnych i zawodowych opartych na znajomości i rozumieniu siebie, systemu edukacji oraz rynku pracy. Właściwy wybór ścieżki edukacyjnej ma znaczący wpływ na funkcjonowanie absolwentów na rynku pracy i w społeczeństwie obywatelskim, dlatego też zadania z tego zakresu ukierunkowane są na wczesne rozpoznanie i ocenę możliwości psychofizycznych młodego człowieka, co jest szczególnie ważne w pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Kluczowym jest tu odpowiednie wykorzystanie potencjału uczniów, czyli w zależności od potrzeb – wyrównywanie deficytów, bądź rozwijanie ponadprzeciętnych zdolności, jak również kształtowanie odpowiednich relacji z otoczeniem (relacje z rówieśnikami, wspólnota ze społeczeństwem, poczucie przydatności), akceptacja siebie i poczucie własnej wartości.

Doradztwo zawodowe w SOSW w Wyszkowie  jest realizowane na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego lub kształcenia w zawodzie, na  zajęciach z wychowawcą oraz obowiązkowych godzinach wynikających z ramowych planów nauczania w klasie VII i VIII oraz w  branżowej szkole I stopnia. Treści w ramach programu WSDZ realizowane są również w ramach zajęć rewalidacyjnych. Zajęcia głównie prowadzone są metodą warsztatową  aktywizującą uczniów i rozwijające ich różne  umiejętności kluczowe z punktu widzenia rynku pracy. Uczniowie przygotowywani są do wyboru zawodu, poziomu i kierunku kształcenia, a w dalszej kolejności do roli pracownika i efektywnego poruszania się po rynku pracy w ciągle zmieniającej się rzeczywistości. W ramach tych zajęć uczniowie uczestniczą w warsztatach, odwiedzają zakłady pracy, poznają miejsce praktycznej nauki zawodu oraz instytucje rynku pracy i inne wspierające aktywność społeczno - zawodową. Pracują z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi: gry edukacyjno – diagnostyczne, filmy. Poznają tym samym  czynności charakteryzujących daną specjalność oraz środowisko przyszłej ewentualnej pracy. Zajęcia mają głównie  na celu kształtowanie kompetencji kluczowych z punktu rynku pracy, które są niezbędne uczniom do samorealizacji w dorosłym życiu, aktywności społecznej i zawodowej.


W Ośrodku realizowany jest Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego, który obejmuje ogół działań skierowanych do uczniów, rodziców i nauczycieli. Celem głównym  programu jest przygotowania uczniów do dorosłości, do podjęcia zatrudnienia na otwartym/chronionym rynku pracy, a także do samodzielnego funkcjonowania na miarę swoich możliwości. Poszczególne zadania programu są ujęte w odrębnych programach z doradztwa zawodowego dla:
  • Szkoły Podstawowej;
  • Szkoły Branżowej I Stopnia;
  • Szkoły Przysposabiającej do Pracy.
Programy mają modułową strukturę co umożliwia w każdej klasie realizowanie celów ze wszystkich czterech wskazanych obszarów: Poznawanie własnych zasobów; Świat zawodów i rynek pracy; Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie; Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych. Treści modułów różnią się w zależności od poziomu kształcenia oraz stopnia niepełnosprawności. Program ułożony jest w sekwencji umożliwiającej stopniowe nabywanie wiedzy i umiejętności. Realizowane zadania odpowiadają przyjętym celom, a odpowiedzialność za ich realizację jest przypisana konkretnym osobom.

Zajęciom z doradztwa zawodowego przyświeca nadrzędny cel związany ściśle z koncepcją pracy Ośrodka, która ma na celu wyrównywanie m.in. szans na rynku pracy "Każde dziecko ma prawo nie tylko do nauki, ale także do sukcesu na miarę jego możliwości".


Doradca zawodowy
Małgorzata Pilacińska